Onun resmi adı Asparagus Officinalis… Ama biz ona kısaca kuşkonmaz diyoruz. Kuşkonmaz, çalı bitkisinin baharda toprak yüzeyine uzattığı sürgünlerdir. Mısır ve Romalıların müdavimi oldukları söylenen sebzenin anavatanı olarak Doğu Akdeniz ve Anadolu coğrafyası gösterilmiştir. Avrupa mutfaklarının kralı Paris’e ilk girişi, kendisini çok seven XIV. Louis dönemine denk gelir. 16. yüzyıldan itibaren Fransa ve İngiltere’de ünü artar, ardından da Amerika’ya kadar ulaşır, günümüzdeyse neredeyse tüm dünyaya yayılmış durumdadır. Bu antioksidan zengini sebzenin ülkemize girişi ise Cumhuriyet’in kuruluş döneminde olmuştur. İlk kuşkonmaz yetiştirme girişimi Atatürk’ün isteği
üzerine Avrupa’dan kuşkonmaz tohumu getirilmesiyle Yalova Devlet Çiftliği’nde başlatılmıştır. Antik Çağ’dan günümüze yani neredeyse 2 bin yıldan beri kuşkonmaz, lezzeti dışında sağlık üzerine faydalarıyla da anılır. Romalılardan günümüze kadar, afrodizyaklar listesinde adı hep ilk sırada yer alır. Yeşil kuşkonmaz öncelikli olarak antioksidan ve folik asit yönünden zengindir, A, B1, B2, B6 ve C vitaminleri kaynağıdır ve bol lifli bir sebzedir. Fosfor ve potasyum içerir.
Peki biliyor muydunuz ki kuşkonmazın aslında iki ve hatta üç cinsi bulunur? Yeşil ve mor kuşkonmazların herhangi birinin ışık görmemiş toprak altı sürgünlerinin hasat edilmesiyle, üçüncü tür olan beyaz kuşkonmaz elde edilir. Avrupa’da sofralarda daha yaygın olan beyaz kuşkonmaz, tabakları naif bir şekilde süsler.
Ve gelelim en önemli soruya… Deneme yanılma yöntemleriyle pişirmeye çalıştığımız kuşkonmazı tabağa hazır etmenin en iyi yolu nedir? En alttaki 2-4 cm sert kısım kesilir, dışı lifliyse alt yarısını soyulur. Çiğ olarak salatalarda ve cacıkta kullanılabilir, 3-4 dakika kaynar suda haşlayarak ya da 2-5 dakika buharda pişirerek veya 6-8 dakika tavada soteleyerek tüketebilir; 5-10 dakika fırında ya da 5-8 dakika mangal ateşinde pişirerek tek başına ya da ana yemeğin yanında lezzetli bir eşlikçi olarak sunabilirsiniz.
Afiyet olsun!
